Віншаванне Прэзыдэнта Ўкраіны з Днём Перамогі – беларускаю⁠⁠

Ці можа стаць чорна-белай вясна? Ці бывае вечны люты? Ці абясцэньваюцца залатыя словы? На жаль, Украіна ведае  адказы на ўсе гэтыя пытанні. На жаль, гэтыя адказы — так.

Кожны год 8 траўня разам з усім цывілізаваным светам мы шануем кожнага, хто абараняў планету ад нацызму ў гады Другой Сусветнай вайны. Мільёны страчаных жыццяў, скалечаных доляў, закатаваных душ і мільёны нагод, каб сказаць: ніколі зноў!

Мы ведалі цану, якую заплацілі за гэтую мудрасць нашыя продкі. Ведалі, як важна зберагці яе і перадаць нашчадкам. Але яны і не здагадваліся, што нашае пакаленне будзе сведкам знявагі над словамі, якія, як выявілася, былі праўдай далёка не для ўсіх.

У гэтым годзе мы кажам "Ніколі зноў" інакш. Мы чуем "Ніколі зноў" інакш. Гэта гучыць болязна, жорстка. Бяз вокліку, а са знакам пытання. Вы кажаце: ніколі зноў? Раскажыце пра гэта Ўкраіне.

24 лютага слова "ніколі" сцёрлі. Разстралялі і разбамбілі. Сотнямі ракет а чацвёртай гадзіне ранка, якімі абудзілі ўсю Ўкраіну. Мы пачулі страшэнныя выбухі. Мы пачулі: зноў!

Горад Барадзянка – адзін з шматлікіх ахвяраў гэтага злачынства. За мной – адзін з шматлікіх сведкаў! Не вайсковы аб'ект, не сакрэтная база, а проста дзевяціпавярхоўка. Ці можа яна загражала РФ, 1/8 зямлі, другой арміі свету, ядзернай дзяржаве? Ці можа быць штось больш бязглуздым, чым гэтае пытанне? Можа.

250-кілаграмовыя фугасныя бомбы, якімі звышдзяржава засыпала гэты маленькі горад. І ён анямеў. Ён ня можа сёння сказаць: ніколі зноў. Ён ня можа сёння сказаць анічога. Але тут усё зразумела бяз слоў.

Проста паглядзіце на гэты будынак. Калісь тут былі сцены. Калісь на ніх былі фота. А на фота былі тыя, хто калісь прайшоў пекла вайны. Паўсотні мужчын, якіх адправілі ў Нямеччыну на прымусовыя работы. Тыя, каго зпалілі жыўцом, калі нацысты зпалілі тут звыш за 100 хат.

250 байцоў, якія загінулі на франтах Другой Сусветнай, а таксама каля тысячы жыхароў Барадзянкі, якія змагаліся і перамаглі нацызм. Каб ніколі зноў. Біліся за будучыню дзяцей, за жыццё, якое было тут да 24 лютага.

Уявіце, як у кожнай з гэтых кватэр людзі ідуць спаць. Як жадаюць адзін аднаму добрай ночы. Як выключаюць святло. Абдымаюць каханых. Заплюшчваюць вочы. Мараць пра штось. Настае поўная цішыня. Яны ўсе засыпаюць, ня ведаючы, што не ўсе прачнуцца. Яны моцна спяць. Яны мараць пра нешта прыемнае. І праз кілька гадзін іх абудзяць выбухі ракет. А хтось не прачнецца больш ніколі. Ніколі зноў.

З гэтага лозунгу выкінулі слова "ніколі". Ампутавалі падчас так званай спецаперацыі. Утыкнулі нож пад сэрца і, гледзячы ў вочы, сказалі: "Это не мы!" Закатавалі са славамі "не всё так однозначно". Забілі "Ніколі зноў", калі сказалі: "Можем повторить".

Так і сталася. І патворы пачалі паўторы. І нашыя гарады, якія перажылі жахлівую акупацыю – настолькі, што і 80 гадоў замала, каб на яе забыцца – зноў пабачылі акупанта. І атрымалі другую дату акупацыі ў сваёй гісторыі. А некаторыя накшталт Марыупаля – трэццю. За два гады акупацыі нацысты забілі ў ім 10 тысяч мірных людзей. За два месяцы акупацыі РФ забіла ██ тысяч.

Цераз дзесяцігоддзі пасля Другой Сусветнай вайны ва Ўкраіну вярнулася цемра. І яна зноў стала чорна-белай. Зноў! Зло павярнулася зноў! У іншай форме, пад іншымі лозунгамі, але з той жа самай мэтай. Ва Ўкраіне наладзілі крывавую рэканструкцыю нацызму. Фанатычны наследак таго рэжыму. Яго ідэй, дзеянняў, словаў і сымбалаў. Маніякальна – да дэталей – прайграванне яго зверстваў та "алібі", якія, здаецца, надаюць злу свяшчэнную мэту. Паўтарэнне ягоных злачынстваў і нават спробы перасягнуць "настаўніка" ды пасунуць яго з п'едэсталу найвялікшага зла ў гісторыі чалавецтва. Усталяваць новы светавы рэкорд з ксенафобіі, нянавісці, расізму і колькасці ахвяр, якіх яны могуць дабіцца.

Ніколі зноў! Гэта была ода чалавеку разумнаму! Гімн цывілізаванаму свету! Але хтось зфальшывіў. Сказаў "Ніколі зноў" з ноткамі сумневу. Змоўк, распачаўшы сваю смяротную арыю зла. І гэта зразумела ўсім краінам, якія пабачылі жахі нацызму на ўласныя вочы. А сёння адчуваюць страшэннае дэжавю. Бачаць зноў!

Усе народы, якіх таўравалі "трэцім сортам", рабамі бяз права на ўласную дзяржаву чы ўвогуле на існаванне, чуюць заявы, якія ўзносяць адну нацыю, а іншыя з лёгкасцю выкрэсліваюць. Кажуць, што вас сапраўды не існуе, вы штучна створаны, а таму бязпраўны. Усе чуюць мову зла. Зноў!

І разам вызнаюць балючую праўду: мы не пратрымаліся нават стагодьдзя. Нашага Never again выстачыла на 77 год. Мы ўпусцілі зло. Яно адрадзілася. Зноў і зараз. Аgain and now!

Гэта разумеюць усе краіны і ўсе народы, якія сёння падтрымліваюць Украіну. І, нягледзячы на новую маску звера, пазналі яго. Бо, ў адрозненне ад некаторых, памятаюць, за што і супраціў чаго біліся нашыя продкі. Не пераблыталі першае з другім, не змянілі іх месцамі, не забыліся.

Не забыліся палякі, на зямлі якіх нацысты пачалі свой марш і зрабілі першы стрэл Другой Сусветнай вайны. Не забыліся, як спачатку зло цябе абвінавачвае, правакуе, называе агрэсарам, а потым нападае а 4:45 і кажа, што гэта самаабарона. І яны бачылі, як гэта паўтарылася на нашай зямлі. Яны памятаюць зруйнаваную нацыстамі Варшаву. І бачаць, што зрабілі з Марыупалем.

Не забыліся брытанцы, як нацысты зцёрлі з твару зямлі Кавентры, які бамбавалі 41 раз. Як гучала "Месячная саната" ад Люфтваффе, калі па гораду безперапынна лупілі 11 гадзін. Як зруйнавалі яго гістарычны цэнтр, фабрыкі, сабор Святога Міхаіла. І яны бачылі, як ракетамі білі па Харкаву. Як знішчылі яго гістарычны цэнтр, заводы і Свята-Успенскі сабор. Яны памятаюць, як Лондан бамбілі 57 начэй у шэраг. Як "Фау" падалі на Белфаст, Портсмут, Ліверпуль. І бачаць, як прылятаюць ракеты ў Мікалаеў, Краматорск, Чарнігаў. Памятаюць, як абстрэльвалі Бірмінгэм. І бачаць, як дастаецца яго пабраціму Запарожжу.

Гэта памятаюць нідэрландцы. Як Ротердам стаў першым горадам, які зазнаў татальнае знішчэнне, калі нацысты скінулі на яго 97 тон бомб.

Гэта памятаюць французы. Памятаюць Орадур-сюр-Глан, дзе эсэсаўцы спалілі жыўцом паўтысячы жанчын і дзяцей. Масавыя павешанні ў Цюлі, рэзаніну ў селішчы Аск. Шматтысячную акцыю супраціву ў акупаваным Ліллі. Яны бачылі, што зрабілі ў Бучы, Ірпені, Барадзянцы, Валнавахе, Трасцянцы. Яны бачаць, як акупавалі Херсон, Мелітопаль, Бердзянск ды іншыя нашы гарады, у якіх людзі не здаюцца. І выходзяць на шматтысячныя мірныя акцыі, якія не пад сілу разагнаць акупанту. І ўсё, што яны можуць – толькі страляць па мірных людзях.

Гэта не забылі чэхі. Як меньш чым за суткі нацысты знішчылі Лідыцы, пакінуўшы ад вёскі толькі папялішча. Яны бачылі, як знішчылі Папасную. Ад яе не засталося нават папялішча.

Не забылі грэкі, якія перажылі масавыя забойствы і разстрэлы на сваёй тэрыторыі, блакаду і вялікі голад.

Пра гэта памятаюць амерыканцы, якія біліся са злом на два фронта. Якія прайшлі Перл-Харбар і Дункерк разам з саюзнікамі. І ўсе мы разам праходзім новыя, ня менш складныя бітвы.

Гэта памятаюць усе, хто перажыў Халакост – як адзін народ можа так моцна ненавідзець іншы.

Гэта не забылі літоўцы, латвійцы, эстонцы, датчане, грузіны, армяне, бельгійцы, нарвежцы ды шмат іншых – усе, хто пацярпеў ад нацызму на сваёй зямлі, і ўсе, хто перамог яго ў складзе антыгітлераўскай кааліцыі.

На жаль, ёсць і тыя, хто, перажыўшы ўсе гэтыя злачынствы, страціўшы мільёны людзей, якія змагаліся за перамогу ды здабылі яе, сёння апаганьваюць іх памяць ды іх подзвіг.

Той, хто дазволіў абстрэльваць са сваёй зямлі гарады Ўкраіны, якія поруч з нашымі продкамі звальнялі і яго продкі.

Той, хто плюнуў у аблічча свайму "Безсмяротнаму палку", паставіўшы поруч з ім катаў з Бучы.

І кінуў выклік усяму чалавецтву. Але забыў галоўнае: будзь-якое зло заўжды канчаецца аднолькава – яно канчаецца.

Шаноўныя ўкраінцы!

Сёння, у Дзень памяці ды прымірэння, мы кланяемся перад усімі, хто абараняў родную зямлю і свет ад нацызму. Мы адзначаем подзвіг украінскага народа ды яго ўнёсак у перамогу антыгітлераўскай кааліцыі.

Выбухі, абстрэлы, акопы, паранення, голад, бамбардзіроўкі, блакады, масавыя разстрэлы, карныя аперацыі, акупацыя, канцэнтрацыйныя лагеры, газавыя камеры, жоўтыя зоркі, гетта, Бабін Яр, Хатынь, палон, прымусовыя работы. Яны загінулі за тое, каб кожны з нас ведаў, што азначаюць гэтыя паняцця з кніжак, а не з уласнага досведу. Але атрымалася інакш. Гэта несправядліва перад усімі імі. Але праўда пераможа. І мы ўсё пераадолеем!

І доказ таму мае назву "Вервольф". Гэта колішняя стаўка і бункер Гітлера каля Вінніцы. І ўсё, што ад яе засталося – кілька камянёў. Руіны. Разваліны таго, хто лічыў сябе вялікім і непераможным. Гэта ўказка для нас і для будучых пакаленняў. Тое, за што змагаліся нашыя продкі. І давялі: кожнае зло не пазбегне адпавядальнасці. Не зможа схавацца ў бункеры. Ад яго не застанецца каменя на камені. Таму мы ўсё пераадолеем. І мы ведаем гэта дакладна, бо нашыя вайсковыя і ўсе нашыя людзі – нашчадкі тых, хто пераадолеў нацызм. Таму і пераадолеем зноў.

І зноў будзе мір. Нарэшце зноў!

Мы переадолеем зіму, якая пачалася 24 лютага, трывае 8 траўня, але дакладна скончыцца і яе растопіць украінскае сонца! І мы сустрэнем наш світанак усёй краінаю. І родныя ды каханыя, сябры і блізкія будуць поруч зноў! Нарэшце зноў! І над часова акупаванымі гарадамі і вёскамі наш сцяг залунае зноў. Нарэшце зноў! І мы збярэмся разам. І будзе мір! Нарэшце зноў! І больш ніякіх чорна-белых сноў, а толькі сіне-жоўтая мара. Нарэшце зноў! За гэта змагаліся нашыя продкі.

Вечная пашана ўсім, хто процістаяў нацызму!

Вечная памяць усім загінуўшым падчас Другой Сусветнай вайны!

Відэазварот.

Тэкставая крыніца (украінскай мовай).

Пераклад мой.

-------------------------

Просили выложить русскую версию. Я ее нашел.

-------------------------

Может ли стать черно-белой весна? Бывает ли вечный февраль? Обесцениваются ли золотые слова? К сожалению, Украина знает ответы на все эти вопросы. К сожалению, эти ответы – да.

Каждый год 8 мая вместе со всем цивилизованным миром мы чествуем каждого, кто защищал планету от нацизма в годы Второй мировой войны. Миллионы потерянных жизней, изуродованных судеб, замученных душ и миллионы причин, чтобы сказать злу: никогда снова!

Мы знали цену, которую заплатили за эту мудрость наши предки. Знали, как важно уберечь ее и передать потомкам. Но и не подозревали, что наше поколение будет свидетелем надругательства над словами, что, как оказалось, является истиной далеко не для всех.

В этом году мы говорим «Никогда снова» иначе. Мы слышим «Никогда снова» иначе. Это звучит болезненно, жестоко. Без восклицания, а со знаком вопроса. Вы говорите: никогда снова? Расскажите об этом Украине.

24 февраля слово «никогда» стерли. Расстреляли и разбомбили. Сотнями ракет в 4 утра, которыми разбудили всю Украину. Мы услышали страшные взрывы. Мы услышали: снова!

Город Бородянка – одна из многих жертв этого преступления! Позади меня – один из многих свидетелей! Не военный объект, не секретная база, а простая девятиэтажка. Может ли она представлять угрозу для РФ, для 1/8 части суши, второй армии мира, ядерного государства? Может ли быть что-то более нелепым, чем этот вопрос? Может.

250-килограммовые фугасные бомбы, которыми сверхдержава засыпала этот маленький городок. И он онемел. Он не может сегодня сказать: никогда снова! Он не может сегодня ничего сказать. Но здесь все ясно без слов.

Просто взгляните на этот дом. Когда-то здесь были стены. Когда-то на них были фото. А на фото были те, кто когда-то прошел ад войны. Полсотни мужчин, которых отправили в Германию на принудительные работы. Те, кто сгорел заживо, когда нацисты сожгли здесь более 100 хат.

250 бойцов, погибших на фронтах Второй мировой, и почти тысяча жителей Бородянки, которые боролись и победили нацизм. Чтобы никогда снова. Сражались за будущее детей, за жизнь, которая была здесь до 24 февраля.

Представьте, как в каждой из этих квартир люди ложились спать. Желают друг другу спокойной ночи. Выключают свет. Обнимают любимых. Закрывают глаза. Мечтают о чем-то. Наступает полная тишина. Они все засыпают, не зная, что не все проснутся. Они крепко спят. Им снится что-то приятное. Но через несколько часов их разбудят взрывы ракет. А кто-то не проснется больше никогда. Никогда снова.

Из этого лозунга выбросили слово «никогда». Ампутировали во время так называемой спецоперации. Вонзили нож в сердце и, глядя в глаза, сказали: «Это не мы!» Замучили со словами «не все так однозначно». Убили «Никогда снова», сказав: «Можем повторить».

Так и случилось. И уроды начали повторы. И наши города, пережившие страшную оккупацию, – настолько, что 80 лет мало, чтобы о ней забыть, – снова увидели оккупанта. И получили вторую дату оккупации в истории. А некоторые, как, например, Мариуполь, – третью. За два года оккупации нацисты убили в нем 10 тысяч мирных людей. За два месяца оккупации РФ убила ██.

Спустя десятилетия после Второй мировой тьма вернулась в Украину. И она снова стала черно-белой. Снова! Зло вернулось. Снова! В другой форме, под другими лозунгами, но с той же целью. В Украине устроили кровавую реконструкцию нацизма. Фанатичное подражание этому режиму. Его идеи, действия, слова и символы.

Маниакальное – до деталей – воспроизведение его зверств и «алиби», которые якобы придают злу священную цель. Повторение его преступлений и даже попытки превзойти «учителя» и сдвинуть его с пьедестала величайшего зла в истории человечества. Установить новый мировой рекорд по ксенофобии, ненависти, расизму и количеству жертв, к которому они могут привести.

Никогда снова! Это была ода человеку разумному! Гимн цивилизованного мира! Но кто-то сфальшивил. Изуродовал «Никогда снова» нотами сомнения. Заглушил, начав свою смертельную арию зла. И это понятно всем странам, которые увидели ужасы нацизма своими глазами. А сегодня чувствуют страшное дежавю. Видят снова!

Все народы, которых клеймили «третьим сортом», рабами без права на собственное государство или вообще на существование, слышат заявления, которые превозносят одну нацию, а другие с легкостью вычеркивают. Говорят, что вас действительно не существует, вы искусственно созданы, а значит, бесправны. Все слышат язык зла. Снова!

И вместе признают болезненную правду: мы не продержались даже столетие. Нашего Never again хватило на 77 лет. Мы проворонили зло. Оно возродилось. Снова и сейчас. Аgain and now!

Это понимают все страны и народы, которые сегодня поддерживают Украину. И, несмотря на новую маску зверя, узнали его. Потому что, в отличие от некоторых, помнят, за что и против чего боролись наши предки. Не перепутали первое со вторым, не поменяли их местами, не забыли.

Не забыли поляки, на земле которых нацисты начали свой марш и сделали первый выстрел Второй мировой войны. Не забыли, как сначала зло тебя обвиняет, провоцирует, называет агрессором, а потом нападает в 4:45 и говорит, что это самозащита. И они видели, как это повторилось на нашей земле. Они помнят разрушенную нацистами Варшаву. И видят, что сделали с Мариуполем.

Не забыли британцы, как нацисты стирали с лица земли Ковентри, которое бомбили 41 раз. Как звучала «Лунная соната» от Люфтваффе, когда по городу непрерывно били 11 часов. Как разрушили его исторический центр, фабрики, собор Святого Михаила. И они видели, как ракетами били по Харькову. Как изуродовали его исторический центр, заводы и Свято-Успенский собор. Они помнят, как Лондон бомбили 57 ночей подряд. Как «Фау» падали на Белфаст, Портсмут, Ливерпуль. И видят, как прилетают крылатые ракеты в Николаев, Краматорск, Чернигов. Помнят, как били по Бирмингему. И видят, как достается его городу-побратиму Запорожью.

Это помнят нидерландцы. Как Роттердам стал первым городом, претерпевшим тотальное уничтожение, когда нацисты сбросили на него 97 тонн бомб.

Это помнят французы. Помнят Орадур-сюр-Глан, где эсэсовцы сожгли заживо полтысячи женщин и детей. Массовые повешения в Тюле, резню в поселке Аск. Многотысячная акция сопротивления в оккупированном Лилле. Они видели, что сделали в Буче, Ирпене, Бородянке, Волновахе, Тростянце. Они видят, как оккупировали Херсон, Мелитополь, Бердянск и другие города, где люди не сдаются. И выходят на многотысячные мирные акции, которые не под силу оккупанту, и все, что они могут, – только стрелять по мирным людям.

Это не забыли чехи. Как менее чем за сутки нацисты уничтожили Лидице, оставив от поселка сплошное пепелище. Они видели, как уничтожили Попасную. От нее не осталось даже пепла. Не забыли греки, которые пережили массовые убийства и расстрелы по всей территории, блокаду и большой голод.

Об этом помнят американцы, сражавшиеся со злом на два фронта. Прошедшие Перл-Харбор и Дюнкерк вместе с союзниками. И все мы вместе проходим новые, не менее сложные битвы.

Это помнят все, кто пережил Холокост, как сильно один народ может ненавидеть другой.

Это не забыли литовцы, латвийцы, эстонцы, датчане, грузины, армяне, бельгийцы, норвежцы и многие другие – все, кто пострадал от нацизма на своей земле, и все, кто победил его в составе антигитлеровской коалиции.

К сожалению, есть те, кто, пережив все эти преступления, потеряв миллионы людей, боровшихся за победу и одержавших ее, сегодня осквернил память о них и их подвиге.

Тот, кто позволил обстреливать со своей земли города Украины, которые рядом с нашими предками освобождали и его предки.

Тот, кто плюнул в лицо своему «Бессмертному полку», поставив рядом с ним палачей из Бучи.

И бросил вызов всему человечеству. Но забыл о главном: любое зло всегда заканчивается одинаково – оно заканчивается.

Дорогие украинцы!

Сегодня, в День памяти и примирения, мы склоняемся перед всеми, кто защищал родную землю и мир от нацизма. Мы отмечаем подвиг украинского народа и его вклад в победу антигитлеровской коалиции.

Взрывы, выстрелы, окопы, ранения, голод, бомбардировки, блокады, массовые расстрелы, карательные операции, оккупация, концлагеря, газовые камеры, желтые звезды, гетто, Бабий Яр, Хатынь, плен, принудительные работы. Они погибли за то, чтобы каждый из нас знал, что означают эти понятия, из книг, а не из собственного опыта. Но случилось иначе. Это несправедливо перед ними всеми. Но правда победит. И мы все преодолеем!

И доказательством тому является «Вервольф». Это бывшая ставка и бункер Гитлера возле Винницы. И все, что от нее осталось, – несколько камней. Руины. Развалины того, кто считал себя великим и непобедимым. Это указатель для всех нас и будущих поколений. То, за что сражались наши предки. И доказали: никакое зло не избежит ответственности. Не сможет укрыться в бункере. От него не остается камня на камне. Поэтому мы все преодолеем. И мы это точно знаем, потому что наши военные и все наши люди – потомки тех, кто преодолел нацизм. Поэтому победят снова.

И снова будет мир. Наконец-то снова!

Мы преодолеем зиму, которая началась 24 февраля, продолжается 8 мая, но точно закончится, и ее растопит украинское солнце! И мы встретим наш рассвет всей страной. И родные и любимые, друзья и близкие снова будут рядом! Наконец-то снова! И над временно оккупированными городами и селами снова будет развеваться наш флаг. Наконец-то снова! И мы соберемся вместе. И будет мир! Наконец-то снова! И больше никаких черно-белых снов, а только сине-желтая мечта. Наконец-то снова! За это боролись наши предки.

Вечное уважение всем, кто противостоял нацизму!

Вечная память всем погибшим во Второй мировой войне!